4 ต.ค. 2567 - ดร.อนันต์ จงแก้ววัฒนา ผู้อำนวยการกลุ่มวิจัยนวัตกรรมสุขภาพสัตว์ และการจัดการ ศูนย์พันธุวิศวกรรม และเทคโนโลยีชีวภาพแห่งชาติ (ไบโอเทค) โพสต์เฟซบุ๊กเปิดเผยถึงความก้าวหน้าทางการแพทย์ที่เกี่ยวข้องกับยาต้านไวรัส HIV ว่า ขณะนี้มี Lenacapavir ซึ่งถือเป็นยาต้านไวรัส HIV ที่ดีที่สุดในปัจจุบัน โดยยานี้มีจุดเด่นที่สามารถป้องกันการติดเชื้อได้เกือบ 100% ด้วยการฉีดยาเพียง 2 ครั้งต่อปี ทำให้ Lenacapavir ถูกขนานนามว่าเป็น "ตัวเปลี่ยนเกม" ในการรักษา และป้องกันโรค HIV
อย่างไรก็ตาม ปัญหาหลักของยา Lenacapavir คือ ราคาที่แพงมาก โดยในประเทศที่ยังไม่สามารถผลิตได้เอง ราคาของยานี้สูงถึงมากกว่า $40,000 USD ต่อปี (ประมาณ 1.3 ล้านบาท) ทำให้หลายคนไม่สามารถเข้าถึงยาได้ ข่าวดีคือ บริษัท Gilead ผู้พัฒนายา Lenacapavir ได้อนุญาตให้ประเทศในกลุ่มที่มีรายได้ต่ำ และปานกลาง จำนวน 120 ประเทศ รวมถึงไทย สามารถผลิตยาตัวนี้ได้ในราคาที่ถูกลงมาก โดยในอนาคตยานี้อาจมีราคาเพียง $40 USD ต่อปี (ประมาณ 1,400 บาท) ซึ่งจะทำให้ผู้ป่วยติดเชื้อเอชไอวี สามารถเข้าถึงยาได้ง่ายขึ้น
Lenacapavir คืออะไร?
Lenacapavir หรือ Sunlenca (ชื่อทางการค้า) เป็นยาต้านไวรัส HIV ชนิดใหม่ที่มีคุณสมบัติพิเศษหลายประการ โดยมีความสามารถในการป้องกัน และยับยั้งการแพร่เชื้อ HIV ได้อย่างมีประสิทธิภาพสูงกว่ายาเดิมๆ ที่ใช้ในปัจจุบัน สารออกฤทธิ์ใน Lenacapavir จะเข้าไปรบกวนกระบวนการหลายขั้นตอนในการเพิ่มจำนวนไวรัส เช่น การสร้างเปลือกหุ้มของไวรัส ทำให้ไวรัสไม่สามารถเติบโต และแพร่กระจายได้
นอกจากนี้ Lenacapavir ยังมีความสามารถในการต่อสู้กับไวรัส HIV ได้หลายสายพันธุ์ รวมถึงสายพันธุ์ที่ดื้อต่อยาอื่น ทำให้เป็นทางเลือกที่มีประสิทธิภาพสูงในการรักษา
วิธีการทำงานของ Lenacapavir
Lenacapavir ทำงานโดยการเข้าไปรบกวนหลายขั้นตอนในการแพร่พันธุ์ของไวรัส HIV:
ขัดขวางการสร้างเปลือกหุ้มของไวรัส ไวรัส HIV มีเปลือกหุ้มที่สำคัญในการปกป้องตัวมันเอง Lenacapavir จะขัดขวางการสร้างเปลือกนี้ ทำให้ไวรัสไม่สามารถอยู่รอดได้
ยับยั้งการเข้าสู่เซลล์ Lenacapavir สามารถป้องกันไม่ให้ไวรัสเข้าไปสู่เซลล์ของร่างกาย และไม่สามารถใช้เซลล์ของมนุษย์ในการเพิ่มจำนวนไวรัสได้
ป้องกันการฝังตัวในดีเอ็นเอ Lenacapavir ช่วยป้องกันไม่ให้ไวรัสสามารถฝังตัวเข้าไปในดีเอ็นเอของเซลล์ ซึ่งเป็นกระบวนการที่สำคัญในการสร้างไวรัสตัวใหม่
ข้อดีของ Lenacapavir
ประสิทธิภาพสูง จากการทดลองพบว่า Lenacapavir สามารถป้องกันการติดเชื้อ HIV ได้เกือบ 100%
ฉีดเพียง 2 ครั้งต่อปี: Lenacapavir ออกฤทธิ์ได้นานถึง 6 เดือนจากการฉีดยาเพียงครั้งเดียว ทำให้สะดวกกว่าการทานยาทุกวัน
ต้านทานเชื้อ HIV ได้หลายสายพันธุ์ รวมถึงเชื้อที่ดื้อต่อยาชนิดอื่นๆ
ปลอดภัย และร่างกายทนต่อยาได้ดี จากการทดลองในมนุษย์พบว่ายามีความปลอดภัยสูง
ประเทศไทย: หนึ่งในประเทศแรกที่ได้ผลิต Lenacapavir ในราคาถูกลง
ประเทศไทยเป็นหนึ่งใน 18 ประเทศแรกที่ได้รับสิทธิในการผลิตยาต้านไวรัส Lenacapavir ในราคาถูกลง ซึ่งจะเป็นการช่วยให้คนไทยสามารถเข้าถึงการรักษา และป้องกัน HIV ได้มากขึ้น ลดภาระค่าใช้จ่ายในการรักษา และป้องกันการแพร่กระจายเชื้อไวรัสได้ในระดับที่กว้างขวางขึ้น
ผลกระทบ และแนวโน้มในอนาคต
ด้วยความก้าวหน้าทางการผลิตยาต้านไวรัส HIV Lenacapavir ในราคาที่เข้าถึงได้ จะทำให้การจัดการการแพร่ระบาดของ HIV มีแนวโน้มที่จะดีขึ้น การป้องกันจะมีประสิทธิภาพสูงขึ้นเนื่องจากผู้ที่เสี่ยงสามารถเข้าถึงยาได้ง่ายขึ้น นอกจากนี้ยังลดโอกาสในการแพร่เชื้อ HIV ในกลุ่มประชากรทั่วไป ซึ่งจะช่วยลดภาระของระบบสาธารณสุขในระยะยาว
การพัฒนายาต้านไวรัส Lenacapavir เป็นอีกก้าวที่สำคัญในการป้องกัน และควบคุมการแพร่กระจายของเชื้อ HIV การที่ประเทศไทยได้รับสิทธิในการผลิตยานี้ในราคาที่ถูกลง เป็นการเปิดโอกาสให้คนไทยทุกคนสามารถเข้าถึงยาคุณภาพดี และมีประสิทธิภาพสูง
Comments